انواع سیستم های مدیریت محتوا

اگر تا به حال برای طراحی سایت اقدام کرده باشید، نام CMS یا سیستم مدیریت محتوا را شنیده‌اید. روش‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی بسیاری برای طراحی سایت وجود دارد. هر کس بنا به نیاز و تخصص خود، روشی را انتخاب می‌کند. برای داشتن یک انتخاب مناسب، باید روش‌های مختلف را بشناسید و ویژگی‌های هر یک را بدانید. در مقاله‌های قبل، مزایا و معایب طراحی سایت اختصاصی را بررسی کردیم. در این مقاله به بررسی انواع سیستم های مدیریت محتوا می‌پردازیم و مهمترین‌ها را معرفی می‌کنیم.

سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟

همان طور که از نامش پیدا است، CMS یا Content Management System سیستمی است که به وسیله آن محتوای سایت خود را مدیریت می‌کنید. طبق این تعریف، وب سایت‌های داینامیک یا پویا به CMS نیاز دارند.

با استفاده از انواع سیستم های مدیریت محتوا می‌توانید محتوای سایت خود را به راحتی و بدون نیاز به داشتن دانش برنامه‌نویسی و نوشتن کد، تغییر بدهید. این سیستم‌ها، نرم‌افزارهایی هستند که روی سرور نصب می‌شوند و امکان تغییر بخش‌های مختلف سایت را در اختیارتان می‌گذارند.

معرفی انواع سیستم های مدیریت محتوا

CMS ها به دو نوع کلی کد باز و SAAS تقسیم می‌شوند.

سیستم مدیریت محتوای کد باز یا Open Source به نرم‌افزارهای رایگانی گفته می‌شود که کدهای آن در دسترس و قابل تغییر و توسعه هستند. این دسترسی باعث می‌شود بتوانید هر تغییری که دوست دارید در سایت خود اعمال کنید. در حالت عادی به این ویژگی نیازی ندارید. معمولا قالب‌های آماده پاسخگوی نیاز تمامی کاربران هستند. تنها در صورتی که بخواهید برای یک کسب‌وکار بزرگ سایت طراحی کنید، ممکن است به تغییر و توسعه کدها نیاز داشته باشید.

ویژگی مثبت نرم‌افزارهای متن باز یا کد باز این است که کاربران و کارشناسان بسیاری در سراسر جهان به آن دسترسی دارند. به این ترتیب، هر روز افزونه‌های بیشتری برای آن‌ها ارائه می‌شود. می‌توان گفت این گونه نرم‌افزارها از نوعی خرد جمعی بهره می‌برند.

سیستم مدیریت محتوای اشتراکی یا Software As A Service یا SAAS با نام‌های سرویس اشتراکی یا اجاره نرم‌افزار نیز شناخته می‌شود. این نوع سیستم‌ها مشابه نرم‌افزارهای متن باز عمل می‌کنند اما اجازه دسترسی به کدها را به کاربران نمی‌دهند. اشتراک این سیستم‌ها را باید از شرکت‌های ارائه‌دهنده خریداری کنید. هزینه به صورت سالانه یا ماهانه یا بسته محصول محاسبه می‌شود. هزینه اشتراک نرم‌افزاهای SAAS شامل هزینه هاست، طراحی قالب، پشتیبانی و … می‌شود. نیازی به پرداخت هزینه جداگانه برای این موارد نیست. به این نوع سیستم‌ها سایت‌ساز هم گفته می‌شود.

انواع سیستم های مدیریت محتوا کد باز Open Source

در این بخش چند نمونه از بهترین و پرطرفدارترین CMS های متن باز را معرفی خواهیم کرد:

وردپرس WordPress

مشهورترین نامی که در این مقاله می‌شنوید، همین وردپرس است! سیستمی که بیش از ۶۰ میلیون از وب سایت‌های جهان با استفاده از آن طراحی شده‌اند. فکر می‌کنید این محبوبیت چه دلیلی دارد؟

WordPress در ابتدا فعالیت خود را به عنوان وبلاگ‌ساز آغاز کرد و به مرور فعالیت خود را گسترش داد. تا جایی که امروز به عنوان محبوب‌ترین CMS موجود شناخته شده و سهم ۴۰ درصدی را به خود اختصاص داده است. از جمله ویژگی‌های مثبت این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت بالای نصب و راه‌اندازی
• حجم کم
• رایگان بودن
• داشتن افزونه‌های متعدد
• سازگاری و بهینه بودن برای موتورهای جست‌وجو
• کاربری آسان

اگر یک سایت محتوامحور بلاگی یا خبری می‌خواهید، وردپرس بهترین گزینه برای شما است.

در مواردی مثل طراحی سایت برای فروشگاه‌های بزرگ آنلاین، بهتر است از روش‌های دیگر استفاده کنید. زیرا در این موارد باید افزونه‌های مختلفی به کار ببرید و همین باعث سنگین شدن سایت می‌شود. این مسئله به کند شدن سرعت بارگذاری و در نهایت کاهش ترافیک سایت منجر خواهد شد.

جوملا Joomla

CMS جوملا رقیبی قدرتمند برای وردپرس است که در سال ۲۰۰۱ معرفی شد. این سیستم هم برای وب سایت‌های محتوامحور و هم برای سایت‌های بزرگ و فروشگاهی مناسب است. بعضی از ویژگی‌های این سیستم به شرح زیر هستند:

• سرعت بالای نصب و راه‌اندازی
• رایگان بودن
• داشتن بیش از ۶۰۰۰ افزونه

جوملا برای تمامی انواع کسب‌وکارهای آنلاین کوچک و بزرگ مناسب است. با این حال، رابط کاربری پیچیده، استفاده از آن را برای افراد مبتدی سخت می‌کند.

دروپال Drupal

این سیستم کاربران کمتری دارد اما توانسته است توجه طراحان حرفه‌ای را به خود جلب کند. می‌گویم طراحان حرفه‌ای چون قالب‌های آماده آن کم هستند. توسعه دادن قالب جدید نیز کاری تخصصی است و نیاز به مهارت‌های برنامه‌نویسی دارد. این سیستم برای طراحی و ایجاد پرتال‌های خبری، سایت‌های آپلود و دانلود، سایت‌های شرکت‌های بزرگ و … کاربرد دارد.

مهمترین ویژگی‌های دروپال به شرح زیر هستند:

• سرعت خوب
• توسعه‌پذیری عالی
• امنیت بالا
• پشتیبانی قوی

استفاده از این سیستم به افراد مبتدی توصیه نمی‌شود اما حرفه‌ای‌ها می‌توانند با استفاده از آن سایت‌های قوی و امنی طراحی کنند.

پی اچ پی نیوک PHP nuke

پی اچ پی نیوک یکی از انواع سیستم های مدیریت محتوا قدیمی است. قبل از وردپرس و جوملا استفاده از آن رواج بیشتری داشت. به روز رسانی‌های نیوک در سال‌های اخیر کم بوده است و مشکلاتی نیز در مورد امنیت و سرعت آن مطرح است. می‌توان گفت این سیستم رقابت را در مقابل CMS های جدیدتر واگذار کرده است. به همین دلیل کاربران آن نسبت به قبل بسیار کمتر شده‌اند.

بعضی از ویژگی‌ها و امکانات پی اچ پی نیوک به شرح زیر هستند:

• نصب و راه‌اندازی رایگان
• امکان کنترل و نظارت کامل بر اعضای سایت
• امکان مشاهده آمارهای لحظه‌ای برای همه صفحات
• امکان دسته‌بندی و لینک‌ها و مدیریت آن‌ها
• امکان برگزاری سریع و آسان نظرسنجی

مجنتو Magento

مجنتو یک سیستم فروشگاه‌ساز رایگان و یکی از انواع سیستم های مدیریت محتوا است که فروشگاه‌های آنلاین بسیاری در سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند. ویژگی‌های زیر باعث شده‌اند مجنتو به انتخاب اول بسیاری از کسب‌وکارهای اینترنتی تبدیل شود:

• مجنتو پاسخگوی نیاز فروشگاه‌های بزرگ نیز هست و عملیات فروش پیچیده را نیز می‌تواند اجرا کند.
• این سیستم انعطاف‌پذیری بالایی دارد و به راحتی می‌توانید آن را شخصی‌سازی کنید.
• سرعت لود صفحات در مجنتو بالا است.
• مجنتو برای موتورهای جست‌وجو بهینه شده است.

پرستاشاپ PrestaShop

پرستاشاپ نیز یکی دیگر از انواع سیستم های مدیریت محتوا است که به فروشگاه‌ساز معروف شده است. فروشگاه‌های کوچک و بزرگ بسیاری در سراسر جهان از این سیستم استفاده می‌کنند. از جمله ویژگی‌های پرستاشاپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نصب و راه‌اندازی سریع و رایگان
• سازگاری با فروشگاه‌های چندزبانه
• سازگاری با واحدهای پولی مختلف
• پنل مدیریت قدرتمند
• انعطاف‌پذیری و توسعه‌پذیری بالا
• سیستم حسابداری، انبارداری و مدیریت مشتریان
• ساختار بهینه برای موتورهای جست‌وجو

اپن کارت OpenCart

اپن کارت نیز یکی دیگر از انواع سیستم های مدیریت محتوا است که به صورت اختصاصی برای فروشگاه‌های آنلاین طراحی شده است. موارد زیر را می‌توان به عنوان ویژگی‌های این سیستم مطرح کرد:

• افزونه‌های متعدد
• پشتیبانی و انجمن قوی
• پنل مدیریت ساده و مرتب

انواع سیستم های مدیریت محتوا را با هم بررسی کردیم. چنان که مشاهده کردید سیستم وردپرس کاربری آسان‌تر و امکانات بیشتری نسبت به سایر رقبای خود دارد. تصمیم در مورد استفاده از CMS و انتخاب نوع آن، به مسائل بسیاری بستگی دارد. مسائلی مانند نوع کسب‌وکار، تعداد کاربران، امکانات مورد نیاز و … . بهتر است قبل از اقدام به طراحی سایت از مشاوران متخصص کمک بگیرید. به این ترتیب پس از مدتی ناچار به تعویض سیستم یا طراحی مجدد نخواهید شد.